Anavarza Antik Kenti, Adana’nın Kozan ilçesi yakınlarında, Dilekkaya Köyü sınırlarında yer alan ve geçmişi Roma İmparatorluğu’na kadar uzanan etkileyici bir antik yerleşim alanıdır. M.Ö. 1. yüzyılda önem kazanmaya başlayan kent, özellikle M.S. 3. yüzyılda “Metropolis” (ana şehir) unvanını alarak bölgenin en güçlü merkezlerinden biri olmuştur. Roma, Bizans, Arap ve Ermeni dönemlerinde çeşitli kültürel izler taşıyan Anavarza, görkemli surları, zafer takı, sütunlu caddesi, hamamları, tiyatrosu ve stadyumu ile dikkat çeker. Antik kent ayrıca, dünyanın en büyük zafer taklarından birine ev sahipliği yapmaktadır.
Bugün Anavarza Antik Kenti’nde ziyaretçiler, Roma mühendislik harikalarını, kaya mezarlarını ve etkileyici kale kalıntılarını keşfetme fırsatı bulur. Kentin en çarpıcı yapılarından biri, 1500 metre uzunluğundaki ve 20 burçla desteklenen sur duvarıdır. Ayrıca kent içinde Thetys Mozaiği gibi benzersiz sanatsal kalıntılar da bulunmaktadır. Anavarza, hem büyüleyici tarihi hem de eşsiz doğal manzarasıyla tarih ve kültür meraklıları için keşfedilmeye değer bir destinasyondur.
Anavarza Antik Kenti, Türkiye’nin Adana iline bağlı Kozan ilçesinin Dilekkaya Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Adana şehir merkezine yaklaşık 70 kilometre kuzeydoğusunda ve Kozan ilçe merkezine 28 kilometre mesafededir. Bu antik kent, Kilikya bölgesinin önemli merkezlerinden biri olarak kabul edilir ve tarihi boyunca Roma, Bizans, Arap ve Ermeni dönemlerine ait izler taşır.
Anavarza Antik Kenti’ne ulaşmak için Adana şehir merkezinden D400 karayolunu takip ederek Kozan yönüne ilerleyebilir, ardından Ayşehoca Köyü sapağından Dilekkaya Köyü’ne yönelerek antik kente ulaşabilirsiniz. Toplu taşıma ile seyahat etmek isteyen ziyaretçiler, Kozan ilçe merkezinden Dilekkaya Köyü’ne giden minibüsleri kullanabilirler.
Anavarza Antik Kenti, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı Dilekkaya Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Adana şehir merkezine yaklaşık 70 kilometre uzaklıktadır.
🛣️ Özel Araçla Ulaşım
Adana şehir merkezinden yola çıkan ziyaretçiler, Ceyhan-Kozan karayolunu takip ederek 28. kilometredeki Ayşehoca Köyü sapağından doğuya yönelip Dilekkaya Köyü’ne ulaşabilirler. Bu güzergâh, antik kente ulaşmanın en hızlı ve rahat yoludur.
🚌 Toplu Taşıma ile Ulaşım
Toplu taşıma kullanmak isteyen ziyaretçiler için birkaç seçenek mevcuttur:
-
Kozan, Ceyhan veya Kadirli ilçe merkezlerinden Dilekkaya Köyü’ne giden minibüsler bulunmaktadır.
-
Adana şehir merkezinden Kozan’a otobüs veya dolmuşlarla ulaşabilir, ardından Kozan’dan Dilekkaya Köyü’ne giden minibüsleri kullanabilirsiniz.
-
511 numaralı otobüs hattı, Ayşehoca – Kozan güzergâhında hizmet vermektedir ve Dilekkaya 1a durağına kadar gitmektedir. Bu duraktan antik kente yaklaşık 3 dakikalık bir yürüyüşle ulaşabilirsiniz.
✈️ Hava Yolu ile Ulaşım
En yakın havalimanı, Adana Şakirpaşa Havalimanı’dır. Havalimanından araç kiralayarak veya toplu taşıma ile Kozan’a ulaşıp, oradan Dilekkaya Köyü’ne geçebilirsiniz.
Anavarza Antik Kenti’ne ulaşım, hem özel araçla hem de toplu taşıma ile oldukça kolaydır. Ziyaretinizi planlarken bu ulaşım seçeneklerini göz önünde bulundurabilirsiniz.
Anavarza Antik Kenti, Adana’nın Kozan ilçesi sınırlarında yer alan ve tarihi M.Ö. 1. yüzyıla kadar uzanan önemli bir arkeolojik alanıdır. Ziyaretçilere açık olan bu ören yeri, giriş ücreti açısından oldukça erişilebilir bir destinasyondur.
🎟️ Giriş Ücreti
2024 yılı itibarıyla, Anavarza Antik Kenti’ne giriş ücretsizdir. Bu uygulama, hem yerli hem de yabancı ziyaretçiler için geçerlidir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yayımladığı resmi tarifeye göre, Anavarza Örenyeri’nde giriş ücreti alınmamaktadır.
Anavarza Antik Kenti, haftanın her günü ziyarete açıktır. Ziyaret saatleri mevsimsel olarak değişiklik gösterebilir:
-
Yaz Dönemi (1 Nisan – 1 Ekim): 09:00 – 19:00
-
Kış Dönemi (2 Ekim – 31 Mart): 09:00 – 17:00
Gişe kapanış saatleri, kapanış saatinden 30 dakika öncedir. Ziyaretinizi planlarken bu saatleri göz önünde bulundurmanız faydalı olacaktır.
Anavarza Antik Kenti’ni ziyaret etmek isteyenler için herhangi bir giriş ücreti bulunmaması, bu tarihi alanı keşfetmeyi daha da cazip hale getirmektedir. Ziyaretinizi planlamadan önce, güncel saat bilgilerini ve olası değişiklikleri kontrol etmeniz önerilir.
Anavarza Antik Kenti, Adana’nın Kozan ilçesi yakınlarında yer alan ve tarihi M.Ö. 1. yüzyıla kadar uzanan önemli bir arkeolojik alandır. Bu antik kent, Roma, Bizans, Ermeni ve Osmanlı dönemlerine ait birçok yapıyı barındırmaktadır. Anavarza’da bulunan başlıca yapılar şunlardır:
🏛️ Öne Çıkan Yapılar
-
Zafer Takı (Ala Kapı): Kilikya bölgesindeki tek üç kemerli zafer takı olup, Roma dönemine ait anıtsal bir yapıdır.
-
Sütunlu Ana Cadde: 34 metre genişliğinde ve 2.700 metre uzunluğundaki bu cadde, antik dünyanın en büyük çift şeritli caddesi olarak bilinir.
-
Tiyatro ve Amfitiyatro: Roma dönemine ait bu yapılar, dönemin kültürel ve sosyal yaşamına ışık tutar.
-
Stadyum (Circus Maximus): Gladyatör dövüşleri ve spor müsabakalarının yapıldığı büyük bir yapıdır.
-
Hamamlar ve Mozaikler: Roma dönemine ait hamam yapıları ve özellikle deniz tanrıçası Thetys’e ait mozaikler dikkat çeker.
-
Kiliseler ve Tapınaklar: Bizans ve Ermeni dönemlerine ait dini yapılar, kentin dini önemini gösterir.
-
Orta Çağ Kalesi: 200 metre yüksekliğindeki bir tepe üzerine kurulu olan bu kale, kentin savunma sisteminin bir parçasıdır.
-
Surlar ve Burçlar: 1.500 metre uzunluğunda ve 20 burçla desteklenen surlar, kentin savunma yapısını oluşturur.
-
Su Yolları ve Kemerler: M.S. 92 yılında inşa edilen 25 km uzunluğundaki su kemerleri, antik dünyanın en uzun ve gösterişli aquadüktleri arasında yer alır.
-
Kaya Mezarları ve Nekropol: Kentin batısında yer alan bu mezarlar, dönemin gömü geleneklerini yansıtır.
Anavarza Antik Kenti, Adana’nın Kozan ilçesine bağlı Dilekkaya Köyü sınırları içinde yer alan, köklü bir geçmişe sahip önemli bir antik yerleşim alanıdır. Arkeolojik buluntular, bölgedeki ilk yerleşim izlerinin M.Ö. 5000 yılına kadar uzandığını göstermektedir. Ancak kentin şehirleşme süreci, M.Ö. 1. yüzyılda Romalıların Ceyhan havzasını ele geçirmesiyle başlamıştır. Bu dönemde bölgenin idaresi, Roma tarafından vassal kral olarak atanan Tarkondimotos’a bırakılmıştır. M.S. 2. yüzyılda Roma İmparatoru Septimius Severus’un desteğiyle Anavarza, “Metropolis” unvanını alarak Anadolu’nun en önemli kentlerinden biri haline gelmiştir. M.S. 408 yılında ise Kilikya Secunda’nın başkenti ilan edilmiştir.
Anavarza, tarih boyunca birçok medeniyetin egemenliğine girmiştir. M.S. 260 yılında Sasani Kralı Şapur tarafından fethedilen kent, 4. yüzyılda İsauryalı Balbinos tarafından tahrip edilmiştir. 525 ve 561 yıllarında meydana gelen büyük depremlerle zarar gören Anavarza, İmparator I. Justinianus döneminde yeniden inşa edilmiş ve “Justinianopolis” adıyla onurlandırılmıştır. Orta Çağ’da Ermeni Krallığı’nın başkenti olan kent, 1375 yılında Memlükler tarafından alınmış ve bu tarihten sonra önemini yitirmiştir.
Günümüzde Anavarza Antik Kenti’nde; 1500 metre uzunluğunda ve 20 burçla desteklenen sur duvarları, 34 metre genişliğinde ve 2700 metre uzunluğunda sütunlu ana cadde, tiyatro, amfitiyatro, stadyum, hamamlar, kiliseler, su yolları, kaya mezarları, deniz tanrıçası Thetys’e ait mozaikler, üç girişli zafer takı ve 200 metre yüksekliğindeki Orta Çağ kalesi gibi yapılar görülebilir. Ayrıca, dünyaca ünlü farmakolog Dioskurides’in doğum yeri olan Anavarza, onun yazdığı “De Materia Medica” adlı eseriyle tıp tarihine de katkı sağlamıştır.
Anavarza Antik Kenti, Adana’nın Kozan ilçesi yakınlarında yer alan ve binlerce yıllık geçmişiyle birçok medeniyete ev sahipliği yapmış önemli bir arkeolojik alandır. Stratejik konumu sayesinde tarih boyunca farklı kültürlerin ilgisini çeken bu kent, çeşitli dönemlerde farklı medeniyetlerin egemenliği altında kalmıştır.
🏛️ Anavarza Antik Kenti’nde Yaşamış Medeniyetler
-
Helenistik Dönem: Kentle ilgili ilk bilgiler Helenistik Dönem’e dayanır. Bu dönemde, İç Anadolu’yu Suriye’yle birleştiren yolun üstünde bulunan stratejik konumu sayesinde Anavarza, önemli bir ticaret merkezi olmuştur.
-
Roma İmparatorluğu: M.Ö. 19 yılında Roma İmparatoru Augustus’un ziyaretiyle kent “Caesarea” adını almış ve Roma döneminde önemli bir yerleşim alanı haline gelmiştir. M.S. 2. yüzyılda İmparator Septimius Severus’un desteğiyle “Metropolis” unvanını alarak bölgenin lider kenti olmuştur.
-
Bizans İmparatorluğu: Roma döneminin ardından Bizans egemenliğine giren Anavarza, bu dönemde de önemini korumuş ve gelişmeye devam etmiştir.
-
Sasani İmparatorluğu: M.S. 260 yılında Sasani Kralı Şapur tarafından fethedilen kent, kısa bir süre Sasani hakimiyetinde kalmıştır.
-
Abbasi Halifeliği: 796 yılında Abbasi Halifesi Harun Reşid tarafından yeniden inşa edilen Anavarza, bu dönemde de önemli bir yerleşim yeri olmuştur.
-
Ermeni Krallığı (Kilikya Ermeni Krallığı): 1097 yılında I. Haçlı Seferi sırasında Ermeni Kralı Toros I tarafından ele geçirilen kent, Ermeni Krallığı’nın bir parçası olmuştur.
-
Selçuklu Devleti: Anavarza, Selçuklu döneminde de önemini sürdürmüş ve bu döneme ait izler taşımaktadır.
-
Ramazanoğulları Beyliği: Bölgedeki Türk beyliklerinden biri olan Ramazanoğulları, Anavarza’yı egemenlikleri altına almıştır.
-
Osmanlı İmparatorluğu: 1375 yılında Memlükler tarafından alınan kent, daha sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğine girmiştir.
Anavarza Antik Kenti, bu medeniyetlerin izlerini taşıyan yapıları ve kalıntılarıyla ziyaretçilere zengin bir tarihî ve kültürel deneyim sunmaktadır. Kentteki surlar, zafer takı, sütunlu caddeler, tiyatro, stadyum ve mozaikler, bu medeniyetlerin bıraktığı mirasın önemli örneklerindendir.
Anavarza Antik Kenti, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve günümüzde ziyaretçilere çeşitli etkinlikler ve aktiviteler sunan önemli bir arkeolojik alandır.
🏛️ Tarihî ve Kültürel Etkinlikler
Anavarza, Roma ve Bizans dönemlerinde başkentlik yaptığı dönemlerde birçok festival ve spor müsabakasına ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde de bu geleneği sürdürmek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Örneğin, Anavarza Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Fatih Erhan ve ekibi, 2024 yılı kazı çalışmaları kapsamında çeşitli etkinlikler planlamışlardır.
🚶♂️ Ziyaretçiler İçin Aktiviteler
Anavarza Antik Kenti’ni ziyaret edenler için çeşitli aktiviteler mevcuttur:
-
Anavarza Kalesi’ne Tırmanış: 200 metre yüksekliğindeki kaleye tırmanarak Adana Ovası’nın eşsiz manzarasını izleyebilirsiniz.
-
Antik Tiyatroyu Ziyaret: Roma dönemine ait tiyatroda zaman geçirerek antik dönem sanatını hissedebilirsiniz.
-
Roma Hamamını Gezme: Antik Roma kültürüne ait izler taşıyan hamamı ziyaret edebilirsiniz.
-
Kaya Mezarlarını İnceleme: Bölgede bulunan kaya mezarları, antik halkın gömme gelenekleri hakkında bilgi sunar.
-
Arkeolojik Kazı Alanlarını Ziyaret: Devam eden kazı çalışmaları hakkında bilgi alabilir ve eserleri görebilirsiniz.
-
Doğa Yürüyüşü: Antik kent çevresindeki doğal alanlarda yürüyüş yaparak bölgenin florasını ve faunasını keşfedebilirsiniz.
🎉 Yerel Etkinlikler ve Turlar
Anavarza Antik Kenti’nde düzenlenen bazı etkinlikler ve turlar şunlardır:
-
MDK Yılankale ve Anavarza Antik Kenti Gezi ve Doğa Yürüyüşü: Bu etkinlik kapsamında önce Yılankale gezilmekte, ardından Anavarza Antik Kenti’ne gidilerek kale ve çevresini içine alan 7-8 km’lik bir doğa yürüyüşü yapılmaktadır.
-
Festival Etkinlikleri: Anavarza Antik Kenti’nde düzenlenen festivallerde, Adana’da bulunan tüm müzeler ücretsiz olarak ziyaretçilere açılmaktadır.
Anavarza Antik Kenti’nde resmi bir rehberlik hizmeti bulunmamaktadır. Ancak, ziyaretçiler zaman zaman gönüllü rehberlerle karşılaşabilirler. Örneğin, bir ziyaretçi, Anavarza’yı gezerken yol sorduğu kişinin gönüllü rehberlik yapan Ali Gül olduğunu belirtmiş ve bu deneyimin kendisi için büyük bir şans olduğunu ifade etmiştir.
Ayrıca, bazı ören yerlerinde Elektronik Rehberlik Sistemi (sesli rehberlik) hizmeti sunulmaktadır. Ancak, Anavarza Antik Kenti’nin bu hizmeti sunup sunmadığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır.
Ziyaret Tavsiyesi: Anavarza Antik Kenti’ni ziyaret etmeyi planlıyorsanız, önceden araştırma yaparak veya yerel kaynaklardan bilgi alarak gönüllü rehberlik hizmeti sunan kişilerle iletişime geçebilirsiniz. Bu sayede, antik kentin tarihi ve kültürel zenginliklerini daha detaylı bir şekilde öğrenme fırsatı bulabilirsiniz.
Anavarza Antik Kenti’nde yiyecek ve içecek satan herhangi bir tesis bulunmamaktadır. Bu nedenle, ziyaretiniz öncesinde yiyecek ve içecek ihtiyaçlarınızı karşılamak için Kozan ilçesinden veya çevredeki diğer yerleşim yerlerinden temin etmeniz önerilir.
Ayrıca, Anavarza Antik Kenti’nde düzenlenen doğa yürüyüşleri gibi etkinliklerde katılımcıların yiyecek ve su ihtiyaçlarını kendilerinin karşılaması beklenmektedir. Bu tür etkinliklere katılmayı planlıyorsanız, gerekli hazırlıkları önceden yapmanız faydalı olacaktır.
Ziyaret Tavsiyesi:
-
Yanınızda yeterli miktarda su ve atıştırmalık bulundurmanız önemlidir.
-
Özellikle yaz aylarında sıcaklıkların yüksek olması nedeniyle su tüketimine dikkat etmelisiniz.
-
Yakınlardaki Kozan ilçesi veya Dilekkaya Köyü’nde bulunan market ve restoranlardan ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.